1. Orzecznictwo
1) Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
Rodzic ucznia z niepełnosprawnością powinien skierować pierwsze kroki do poradni pedagogiczno-psychologicznej. W przypadku zaburzeń wzroku, słuchu oraz autyzmu i zaburzeń pokrewnych powinny to być specjalistyczne poradnie wyznaczone przez kuratorium (nie jest potrzebne skierowanie). Poradnie wydają orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, które należy złożyć w wybranej szkole. Kształcenie specjalne może odbywać się w szkole każdego typu i jest organizowane dla dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnością. Mogą je otrzymać dzieci:
• niesłyszące lub słabosłyszące
• niewidome lub słabowidzące
• z niepełnosprawnością
• ruchową, w tym z afazją
• z upośledzeniem umysłowym w stopniu
• lekkim, umiarkowanym lub znacznym
• z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera
• z niepełnosprawnościami sprzężonymi
• niedostosowane społecznie lub zagrożone niedostosowaniem społecznym
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 1 w Elblągu, ul. Słoneczna 14
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna nr 2 w Elblągu, ul. Kosynierów Gdyńskich 30
2) Orzeczenie o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności
O stopniu niepełnosprawności orzekają:
- Powiatowe/miejskie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako pierwsza instancja,
- Wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności – jako druga instancja
- Rejonowe sądy pracy i ubezpieczeń społecznych jako organ odwoławczy dokonujący kontroli prawidłowości orzekania przez organy administracji publicznej.
W Elblągu o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności orzeka Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Elblągu, ul. Zamkowa 16a. Ponadto wydawane są legitymacje osobom niepełnosprawnym oraz karty parkingowe dla osób niepełnosprawnych i placówek zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych.
Orzeczenie o niepełnosprawności
Osoby, które nie ukończyły 16 roku życia są zaliczane do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy, z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności
W przypadku orzeczenia o stopniu niepełnosprawności przepisy ustawy przewidują gradację niepełnosprawności poprzez określenie jej stopni. Ustalone są trzy stopnie niepełnosprawności:
● znaczny
● umiarkowany
● lekki
Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe. Decyduje ocena możliwości poprawy funkcjonowania osoby zainteresowanej. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydaje się osobie, która ukończyła 16 rok życia.
Przedmiotowe orzeczenia poza ustaleniem statusu osoby orzeczonej jako osoby niepełnosprawnej, stanowią również podstawę do przyznania różnego rodzaju ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów.
3) Orzekanie o niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji - ZUS
Postępowanie orzecznicze przeprowadza się w celu ustalenia prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń, które wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Orzeczenia wydają:
▪ lekarz orzecznik ZUS – w I instancji,
▪ komisja lekarska ZUS – w II instancji.
Odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:
▪ Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (Sąd I instancji),
▪ Sąd Apelacyjny (Sąd II instancji),
▪ Sąd Najwyższy.
2. Karta parkingowa
Osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o kartę parkingową, która uprawnia do parkowania na miejscach dla niepełnosprawnych oraz niestosowania się do niektórych znaków ruchu drogowego. Kartę parkingową wydaje Powiatowy/Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. W Elblągu kartę wydaje Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Elblągu, ul. Zamkowa 16a.
3. Rehabilitacja
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną koło w Elblągu Ośrodek Rehabilitacji Dziennej w Elblągu ul. Saperów 14d.
- Rehabilitacja Dariusz Czerniak i Alicja Leszczyńska spółka jawna, w Elblągu ul. Wiślicka 4
- poradnia rehabilitacyjna
- dział (pracownia) fizjoterapii
- Samodzielny Publiczny Ośrodek Rehabilitacyjno – Terapeutyczny dla Dzieci i Młodzieży w Elblągu, ul. Królewiecka 2:
• poradnia rehabilitacyjna dla dzieci i młodzieży
• poradnia wad postawy
• poradnia logopedyczna
• ośrodek rehabilitacji dziennej dla dzieci i młodzieży
• dział (pracownia) fizjoterapii
• poradnia dla osób z autyzmem dziecięcym
• poradnia neurologiczna dziecięca
- Szpital Miejski św. Jana Pawła II w Elblągu ul. Komeńskiego 35,
• dział (pracownia) fizjoterapii
• ośrodek rehabilitacji dziennej
ul. Królewiecka 15
• poradnia rehabilitacyjna dla dorosłych
• ośrodek rehabilitacji dziennej
• dział (pracownia) fizjoterapii
- Wojewódzki Szpital Zespolony w Elblągu ul. Królewiecka 146
• zakład rehabilitacji
4. Usługi
- Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi
• Na terenie Miasta Elbląga specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczą pielęgniarki neuropsychiatryczne z Domu Pomocy Społecznej przy ul. Pułaskiego 1c. Podstawą świadczenia specjalistycznych usług opiekuńczych jest decyzja Elbląskiego Centrum Usług Społecznych ul. Winna 9 w Elblągu. Pomoc przyznawana jest na podstawie wywiadu środowiskowego, w którym pracownik socjalny opisuje całość sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, mieszkaniowej i dochodowej osoby zainteresowanej oraz na podstawie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego zasadność przyznania takiej formy pomocy.
- Usługi opiekuńcze
• Usługi opiekuńcze to świadczenie niepieniężne z pomocy społecznej obejmujące czynności o charakterze gospodarczym i pielęgnacyjnym. Wsparcie w tej formie pomocy przeznaczone jest dla tych mieszkańców Elbląga, którzy z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawieni. Podstawą świadczenia usług opiekuńczych jest decyzja Elbląskiego Centrum Usług Społecznych ul. Winna 9 w Elblągu.
- Elbląskie Stowarzyszenie Pomocy Humanitarnej im. św. Łazarza LAZARUS w Elblągu
ul. Skrzydlata 15 A. Lazarus jest organizacją pozarządową działającą w obszarach pomocy społecznej i ochrony zdrowia. Podstawowym celem działania „Lazarusa” jest niesienie pomocy starszym, chorym i niepełnosprawnym.
Świadczone usługi:
• Usługi medyczno – pielęgnacyjne
• Usługi opiekuńcze
• Wypożyczalnia sprzętu
• Usługi transportowe